Het primaire doel van het project Sarah is het verbeteren van de opkomst voor het bevolkingsonderzoek borstkanker in Rotterdam en omstreken. Dit willen we bereiken door de kennis over borstkanker(screening) te verbeteren door middel van een wijkgerichte communicatiestrategie in willekeurig geselecteerde wijken.
Bij deze wijkgerichte communicatiestrategie zijn de volgende doelen gesteld:
- Meer informatiematerialen afgestemd op de doelgroepen.
- Training van vrouwen uit de doelgroepen om zelf binnen hun gemeenschap de kennis door te geven.
De rol van de huisarts
Bij dit project speelt de huisarts een zeer centrale rol. De huisarts is de spil in de wijkgerichte aanpak. Alle correspondentie die via de huisarts loopt zal immers zeker worden gelezen, indien niet door de cliënt zelf dan zeker door een familielid. De huisarts in de betreffende wijk is het meest geïnformeerd over de wijkopbouw, wijkcentra, buurthuizen en de maatschappelijke activiteiten. De huisarts kent zijn cliënten en is degene waar zij met vragen komen. Ook is de huisarts degene die vrouwen bij een afwijkende borstfoto op de hoogte stelt en doorverwijzing voor verdere diagnostiek regelt.
Wijken
In Rotterdam Rijnmond wonen ruim 90.000 vrouwen die in aanmerking komen voor het bevolkingsonderzoek. Daarom werd bij project Sarah in eerste instantie (fase 1) gekozen voor een pilot. In 2015 werd in 10 wijken actie ondernomen om de kennis en het bewustzijn over het bevolkingsonderzoek borstkanker te vergroten. In 10 andere wijken werd geen actie ondernomen, maar waren wel controlewijken. De acties richten zich op alle cliënten, dus niet alleen op allochtone -en laaggeletterde vrouwen en vrouwen met een lage sociaal economische status (SES). De voorlichtingsmethode en voorlichtingsmiddelen worden wel zo gemaakt dat ze optimaal aansluiten bij de informatiebehoefte van de allochtone- en laaggeletterde vrouwen en vrouwen met een lage SES.
Projectperiode
De projectperiode was een jaar. Het betreft een pilot in de regio Rotterdam Rijnmond. Het project (fase 1 en 2) had zijn officiële start bij aanvang van de ronde van het bevolkingsonderzoek borstkanker in de eerste wijk in 2015. In fase 2 (2016) is de wijkgerichte aanpak uitgebreid naar andere wijken binnen Rotterdam en eventueel ook buiten de regio.
De wijken waar Project Sarah in 2016 intervenieert zijn:
- Kralingen
- Crooswijk
- Rubroek
- Agniesebuurt
- Oude Noorden
- Liskwartier
- Bergpolder
- Blijdorp
- Tarwewijk
- Charlois
- Carnisse
- Zuiderpark
- Slinge
- Pendrecht
Aanpak
De volgende activiteiten worden verricht;
- Voorafgaand aan de informatie die door het Bevolkingsonderzoek Zuid-West aan de huisarts wordt toegezonden, heeft het projectteam met de huisartsen contact opgenomen.
- Met de huisartsen wordt overlegd waar en hoe in de wijk het best een informatiebijeenkomst kan worden gehouden. Indien mogelijk is het streven om deze bijeenkomsten in de huisartsenpraktijken te houden.
- Het Bevolkingsonderzoek Zuid-West stuurt een informatiepakket naar de betreffende huisartsen als in de wijk de rondes gaan plaatsvinden; hierin zit o.a. informatiemateriaal voor de cliënten, posters voor de wachtkamer etc. Daarnaast ontvangt de huisarts een overzicht van alle cliënten die opgeroepen gaan worden in zijn wijk, en extra informatiemateriaal (filmpjes in de wachtkamer etc.).
- Voorafgaand aan de oproep van het bevolkingsonderzoek starten de voorlichters met wijkgerichte voorlichting in de gehele wijk.
- Het Bevolkingsonderzoek Zuid-West stuurt 6 weken voor de start van het bevolkingsonderzoek een brief naar de cliënten.
- Ruim voor de start van het bevolkingsonderzoek stuurt het Bevolkingsonderzoek Zuid-West een persoonlijke brief over Project Sarah naar de cliënten die voor het eerst worden opgeroepen voor het bevolkingsonderzoek en naar de cliënten die niet zijn verschenen bij het vorige bevolkingsonderzoek met nogmaals uitleg over het bevolkingsonderzoek en een uitnodiging voor deelname aan de informatiebijeenkomst.
- Gedurende een periode voor het onderzoek zullen er informatiebijeenkomsten in de wijk plaatsvinden. Tijdens de informatiebijeenkomsten zal er worden ingegaan op borstkanker, hoe ontdek je het, wanneer moet je naar de dokter, hoe wordt borstkanker behandeld etc. De Voorlichters Gezondheid spelen in dit traject een centrale rol.
- Voorafgaand aan en na afloop van de bijeenkomsten zullen er via vragenlijsten nulmetingen naar de (behoefte aan) kennis over borstkanker en het bevolkingsonderzoek en de deelnamebereidheid aan het bevolkingsonderzoek worden gedaan door de voorlichters, die de vrouwen kunnen helpen bij het lezen van de vragenlijst en het invullen ervan.
- Tijdens de gehele periode zullen er voorlichters in de wijk actief zijn. De voorlichters bestaan uit de Voorlichters Gezondheid, voorlichters van Stichting Mammarosa Rotterdam Rijnmond en voorlichters vanuit het projectteam Sarah. Voorlichting zal worden gegeven bij scholen, bij moskeeën, bij buurthuizen, op de markt, etc. Er zullen speciale flyers worden ontwikkeld.
- Als zij niet reageren op hun uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek, krijgen de cliënten een herinneringsuitnodiging toegezonden,
- Afwijkende uitslagen worden aan de huisarts toegezonden, met het verzoek de cliënt op de hoogte te stellen en door te verwijzen.
- Op elk moment kunnen cliënten contact opnemen met voorlichters, zij kunnen eventueel begeleid worden bij hun gang naar het bevolkingsonderzoek of bij een afwijkende uitslag naar het ziekenhuis.
- Drie maanden na afloop van de verschillende acties (informatiebijeenkomsten, herinneringsuitnodigen, etc.) en na het bevolkingsonderzoek zullen er in de wijk opnieuw metingen gedaan worden met behulp van de vragenlijsten om het effect van de interventie op de kennis van borstkanker en het bevolkingsonderzoek en de deelnamebereidheid aan het bevolkingsonderzoek te meten.